S³owniczek skoków narciarskich

Zaktualizowano dnia: 5.02.2010

Anoreksja

Podobno cierpia³ na ni± Niemiec Sven Hannawald. Skoczkowie mog± zapadaæ na anoreksjê, poniewa¿ waga wp³ywa na d³ugo¶æ skoków. Im zawodnik l¿ejszy, tym mo¿e dalej lataæ. Najlepiej, by skoczek by³ wysoki i lekki - wtedy mo¿e optymalnie wykorzystaæ wiatr. Musi mieæ jednak silne nogi, aby mocno wybijaæ siê z progu. Kluczow± rolê pe³ni wiêc odpowiednia dieta. Aby ograniczyæ przypadki anoreksji w skokach Miêdzynarodowa Federacja Narciarska uzale¿ni³a d³ugo¶æ nart od wagi skoczka.

D³ugo¶æ skoku

Od kilku lat mierzy j± komputer. Choæ zdarza siê czasem, jak w przypadku Masahiko Harady podczas igrzysk w Nagano, ¿e zawodnik wyl±duje poza stref± elektronicznego pomiaru. Odleg³o¶æ mierzy siê z dok³adno¶ci± do 0,5 m. Ka¿dy metr ponad punkt K (patrz ni¿ej) ma warto¶æ 2 pkt. (na ¶redniej skoczni), 1,8 pkt. (na du¿ej skoczni) i 1,2 (na skoczni mamuciej). Punkty s± ujemne, je¶li zawodnik wyl±dowa³ bli¿ej ni¿ punkt K. Punkty dodaj siê lub odejmuje od 60 (to warto¶æ bazowa za skok w punkt K).

Jury

Sk³ada siê z trzech osób: dyrektora konkursu, dyrektora technicznego i miejscowego kierownika zawodów. Jury decyduje, czy skoki w ogóle mog± siê odbyæ, i odwo³uje zawody, gdy warunki atmosferyczne nie gwarantuj± ich bezpiecznego przeprowadzenia (np. wieje zbyt silny wiatr). Jury decyduje tak¿e, z której belki startowaæ bêd± skoczkowie, czyli jak d³ugi bêdzie rozbieg do skoku.

Narty

S± d³u¿sze i szersze ni¿ narty zjazdowe. D³ugo¶æ nart jest uzale¿niona od wzrostu i wagi zawodnika. FIS wprowadzi³a to ograniczenie, aby wyrównaæ szanse i zapobiec nadmiernemu wychudzeniu zawodników. Wcze¶niej bowiem przewagê

Noty za styl

Na punkty, które dostaje narciarz za skok, sk³adaj± siê dwie oceny: ocena za skok oraz nota za styl. Styl punktuje piêciu sêdziów. Za idealny pod wzglêdem stylu skok arbiter przyznaje maksymaln± ocenê 20 pkt. Je¶li uwa¿a, ¿e zawodnik ¼le wyl±dowa³ - tzn. nie zakoñczy³ skoku telemarkiem - mo¿e mu odj±æ a¿ 4 pkt. Za korektê lotu skoczek mo¿e straciæ od 0,5 do 5 pkt. Za upadek sêdziowie odejmuj± do 10 pkt. Na notê za styl sk³ada siê suma 3 z 5 ocen sêdziów. Najwy¿sza i najni¿sza nie jest brana pod uwagê. Przyk³ad: sêdziowie oceniaj±: 20, 15, 17, 18, 19. Daje to w sumie 54.

Próg

Koñczy rozbieg. Z niego wybijaj± siê skoczkowie do lotu. Próg skoczni ma ¶rednio wysoko¶æ ok. 3 m.

Punkt K

Czyli punkt konstrukcyjny, zwany inaczej punktem krytycznym. On okre¶la wielko¶æ skoczni. Dla skoczni du¿ej wynosi 120-140 m, a dla skoczni ¶redniej 90 m. Wed³ug tego punktu oblicza siê punkty przyznawane skoczkom za odleg³o¶æ. Za wyl±dowanie w punkcie K zawodnik dostaje 60 pkt. Za ka¿dy metr wiêcej 1,8 pkt. (na du¿ej skoczni) lub 2 pkt. (na ¶redniej skoczni).

Rozbieg

Czê¶æ skoczni, po której skoczek zje¿d¿a, nabieraj±c prêdko¶ci do skoku. D³ugo¶æ rozbiegu mo¿e wynosiæ od 80 do 120 m. Na du¿ej skoczni mo¿na osi±gn±æ na rozbiegu ¶redni± prêdko¶æ 100 km/godz.; na ¶redniej skoczni - o ok. 10 km mniej. Szybko¶æ na rozbiegu jest jednym z czynników wp³ywaj±cych na d³ugo¶æ skoku (im wiêksza prêdko¶æ, tym lepiej).

Styl V

Polega na u³o¿eniu nart w locie w kszta³cie litery V (dzioby nart szeroko rozchylone, ty³y nart prawie siê stykaj±). Dziêki temu skoczek szybuje dalej (zwiêksza swoj± powierzchniê no¶n±), a lot jest bezpieczniejszy, bo prêdko¶æ zawodnika jest ni¿sza ni¿ w stylu klasycznym, gdy zawodnicy uk³adali narty równolegle.

Sygnalizator

Umieszczony jest obok deski startowej. Gdy pali siê czerwone ¶wiat³o, skoczek oczekuje na start, stoj±c obok belki startowej. Gdy zapala siê ¿ó³te, zawodnik mo¿e usi±¶æ na belce i przygotowaæ siê do skoku. Po oko³o 20 sek. (czasem d³u¿ej, gdy wieje du¿y wiatr) zapala siê zielone ¶wiat³o. Od tego momentu skoczek ma 10 sek. na start. Je¶li przekroczy ten czas, zostaje zdyskwalifikowany. Czasem po ¶wietle ¿ó³tym zapala siê czerwone. Zdarza siê tak, gdy zawodnik oczekuje na zielone ¶wiat³o (start) ponad 35 sek. Moment startu zale¿y wiêc przede wszystkim od sêdziego, który obs³uguje sygnalizator, a nie od machaj±cego chor±giewk± trenera.

Telemark

W taki sposób powinien wyl±dowaæ skoczek: jedna noga wysuniêta w wykroku, druga z ty³u lekko ugiêta. Gdy skoczek nie wykona tego elementu przy l±dowaniu, mo¿e straciæ nawet 4 punkty w ocenie za styl u ka¿dego sêdziego. Pierwszym zawodnikiem, który wyl±dowa³ telemarkiem, by³ Norweg Torju Torjussen (w koñcu XIX w.). Nazwa pochodzi od jednej z krain geograficznych Norwegii.

Wiatr

Gdy wieje od przodu, mo¿e pomóc w oddaniu bardzo dalekiego skoku. Natomiast wiej±cy z ty³u spycha zawodnika ze skoczni, co mo¿e byæ bardzo niebezpieczne, bo zawodnik nabiera szybko¶ci i spada na zeskok z du¿ej wysoko¶ci.

Wi±zania

Dziêki wi±zaniom piêta jest wolna, jak w nartach biegowych, ale wypina siê sama, gdy zostanie nagle przeci±¿ona, napotka jaki¶ opór, zakrawêdziuje jak narta alpejska. To sprawia, ¿e kontuzje stawów w skokach prawie siê nie zdarzaj±. Piêta po³±czona jest z nart± paskiem, który podczas lotu stabilizuje narty.

Powrót do podstawowych informacji o skokach